ÖREN KÖYÜ ÇIKIŞLI TÜRKÜLER (1)

Yaşamın her alanda olduğu gibi, kültürel alanında da güçlü güçsüzü acımasızca eziyor…
Türküler konusunda da durum pek farklı değildir…
Güçlü iller, zayıf illerin türkülerini, kendi yörelerine mal etmekten çekinmemektedirler.
Bu duruma isyan edenlerden biri de emekli öğretmen Rasim Tufanoğlu’dur.
Rasim abiyle, bu konulara değindiğimiz sohbetin tarihini, 25 Temmuz 2011 olarak not etmişim.
Aradan neredeyse on yıl geçmiş…
O sohbette aldığım notları olduğu gibi paylaşıyorum:
” ‘Baban beni anamdan,
Bir kerecik istesin.
Allah’ın emri ile,
Gelinim olsun desin’ türküsü, H. H. Eren’in anası ile babası arasında geçen sevdalığa yakılmıştır.
Bu türkü, Fahriye ve Fahri’nin ağızından Hüseyin Eren(Fahri’nin babası, Fahriye’nin amcasıdır.) tarafından söylenmiştir.
Bu dörtlüğün ilk kıtası aslında, ‘Anan seni babamdan’ biçiminde olması gerekiyor, ama ‘Baban beni anamdan’ biçiminde kayda geçirilmiş.
Umarım bilenlerden biri bu duruma açıklık getirir.
Türküyü bu haliyle ünlü yapan Fahri Eren’dir.
Fahriye’nin babası Mehmet, Fahri’nin amcasıdır.
Fahri, Fahriye’yi ikinci denemede kaçırabilmiştir…
Trabzon/Maçka türküsü gözükse de Ören türküsüdür…”
Rasim abinin verdiği bu bilgileri, salgından önce, Örenli arkadaşlara doğrulatmak istedim.
Arkadaşların verdiği bilgiler, hemen hemen Rasim abinin söylediklerine uyuyor: ” Baban Beni Babamdan Türküsü’nün öyküsü hem gerçek hem de çok ilginç.
Fahri, amcasının kızı Fahriye’yi sever…
Fahri’ nin babası ölmüş olduğu için, işin takibi dedesi ile anasına kalır.
Kız istenir, ama karşı taraf kızı vermez…
Bu sefer dedesi Hüseyin, torunu Fahriye’yi torunu Fahri’ye kaçırır…
Dede iyi bir türkücüdür…
Olay üzerine bu türküyü yakar…
Başka türküleri de vardır…”
Bu Ören türküsü kayıtlara, Rasim abinin dediği gibi, Trabzon/Maçka Türküsü olarak geçmiştir.
Ben bunun nedenini, yöre türkülerin daha çok yayla şenliklerinde derlenmesine bağlıyorum.
Bu şenliklerin başında da Kadırga Şenliği’nin geldiğini düşünüyorum.
Bu okuyacağınız notlar da benim bu düşüncemi doğrular nitelikte:
“TRT’den(Düdükçü) Kasım Gürsoy, Beşikdüzü Türkelli Köyü’ndendir.
Boş zamanlarında, boynunda kayıt aleti, köy köy dolaşıp türkü derlerdi.
Kaydettiği türküleri Muzaffer Sarısözen’e götürürmüş…
O da, o türküleri noktaya aldırırmış.”
Bu bilgileri, Mustafa(Meçelo) Arslan’dan not ettim.
Bir de Piço Osman’ın Fadime türküsü var.
Sunay Kakil,
” Fadime türküsü:
Anam ayasın beni
Öldüm yar diye diye
Benden selam söyleyin
Örenli Fadime’ye” diye başlayan türküdür.
Sözleri bende mevcuttur, diyor.
Türküde adı geçen Fadime, Sunay Kakil’in babaannesidir…
Bu türkü, Ören’de bir düğünde yakılmıştır.
(Dörtlükle geçen, “Ayasın” sözcüğü korusun anlamındadır. Bizim yörede çok kullanılır.)
Fadime, Halil Gızı Fadime veya Çavuşun Fadime olarak bilinir.
Hasan ve Halil Küçüker’in halasıdır.
Şair Ahmet Kaçar da Ozan Ataoğlu ile kendini ziyaret ettiğimizde, “Halil Küçüker çok zekiydi.
Kim biliyor musunuz?
Piçoğlu’nun türküsündeki Fadime’nin ağbeyidir …
Hasan Küçüker ‘in halasıdır Fadime…” demişti.
Ahmet abi, bildiğiniz gibi eski Eynesil tapu müdürüdür. Arkadaşlarının çoğu da Örenlidir…
Bu Ören türküsü de Trabzon türküsü görünüyor.